Wynalezienie szczepionki jest jednym z największych osiągnięć medycyny, które uratowało ludzkość przed chorobami zagrażającymi życiu. Dzięki powszechnym szczepieniom wiele chorób, które niegdyś stanowiły rzeczywiste zagrożenie dla zdrowia oraz życia ludzi, zostało opanowanych; niektóre z nich zostały nawet zupełnie wyeliminowane (wyeradykowane).
Odporność swoista i nieswoista – co to jest?
Człowiek posiada dwa rodzaje odporności – nieswoistą i swoistą. Odpowiedź nieswoista jest wrodzona i funkcjonuje już od dnia przyjścia na świat. Z biegiem czasu, pod wpływem kontaktu z czynnikami chorobotwórczymi, człowiek nabywa również odporność swoistą - odpowiednią dla bakterii, wirusa czy innego patogenu, z którym się zetknął.
Kontakt z czynnikiem chorobotwórczym może wywołać chorobę lub nie dawać żadnych odczuwalnych oznak, jednakże zawsze pozostawia ślad w układzie immunologicznym. Dzięki temu, podczas kolejnego zetknięcia z tym samym czynnikiem chorobotwórczym, organizm człowieka może się lepiej bronić i wytwarzać od razu duże ilości przeciwciał – komórek zwalczających „intruzy”.
Przeczytaj też: Szczepionka wydłużająca życie chorych na raka trzustki
Jak działa szczepionka i z czego jest zrobiona?
Szczepionki działają poprzez „pobudzanie” układu immunologicznego, którego zadaniem jest obrona organizmu przed czynnikami chorobotwórczymi. Układ odpornościowy człowieka rozpoznaje i likwiduje bakterie i wirusy, które mogą wnikać do organizmu ludzkiego i wywoływać chorobę. Układ odpornościowy składa się z wielu współdziałających komórek, tkanek i narządów. Przykłady narządów, biorących udział w obronie organizmu to grasica, szpik kostny i migdałki.
Szczepionki zawierają w swoim składzie patogeny, głównie bakterie lub wirusy. Mogą one występować w postaci całych martwych komórek, ich fragmentów lub żywych, ale osłabionych komórek. Drobnoustroje, lub ich martwe komórki, zawarte w szczepionkach nie są w stanie wywołać w organizmie człowieka choroby, natomiast oddziałują na układ immunologiczny. Pod wpływem szczepionki, układ odpornościowy człowieka wytwarza przeciwciała, które będą chroniły organizm przed zachorowaniem w przypadku późniejszego zetknięcia z danym patogenem. Czynniki chorobotwórcze, które są zawarte w szczepionce pobudzają więc organizm człowieka do wytwarzania przeciwciał i wytworzenia odporności swoistej przeciwko podanym patogenom.
Przeczytaj: Syntetyczne przeciwciała
Dzięki szczepieniu organizm człowieka może uzyskać odporność przeciwko infekcji, bez konieczności jej przechorowania.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
